Jong Talent 2004, Maastricht


Toilet modulair


Mijn werk is gebaseerd op de maten van het standaard toilet die zijn vastgelegd in het Nederlands Bouwbesluit. Deze maatvoering is de norm voor de kleinste leefbare ruimte in een gebouw. Het standaard toilet is minimaal 110 cm breed, 90 cm lang en 260 cm hoog. Deze maten vormen samen één module binnen mijn systeem. Dit systeem, het ‘toilet modulair’ pas ik consequent toe door de modules achtereenvolgens te herhalen en op te stapelen in verschillende bouwlagen.

Mijn installaties ontstaan vanuit mijn eigen ruimtelijke ervaring van bestaande gebouwen. Anders dan binnen de architectuur hebben mijn installaties geen andere functie dan enkel het creëren van ruimte. Immers uiteindelijk zijn de ruimtes niet leefbaar. Bij het realiseren van mijn werk gaat het namelijk in de eerste instantie om het maken zelf. Binnen de beperking die ik mijzelf opleg door de standaardmaatvoering van mijn systeem, vind ik een maximale vrijheid in de toepassing van haar onbegrensde mogelijkheden. Daarnaast hou ik me bezig met de vraag: Hoe kan ik de toeschouwer meer bewust maken van ruimte? Hierbij wil ik de kijker opnieuw in contact brengen met de aspecten licht en tijd.

De ruimtes die ik maak zijn ommuurd met een spouwmuur van 30 cm. In deze muur bevindt zich een voordeuropening met de vaste afmeting van 210 x 90 cm. Aan de achterzijde bevindt zich een opening van het toiletraam met de vaste afmeting van 45 x 70 cm. Deze kan meerdere keren herhaald worden als er meerdere bouwlagen aanwezig zijn. Aan de zijkanten bevinden zich geen ramen of deuropeningen. Voor de kleine schaalmodellen maak ik gebruik van karton, hout of zelfgemaakte minibakstenen op schaal. Voor de modellen van schaal 1:1 gebruik ik andere materialen variërend van hout tot beton. Voor de openingen (deuren, ramen en spouwmuren) gebruik ik geen materialen, ze zijn totaal leeg. Dit geldt meestal ook voor het interieur. Van belang is het spel in de verhouding tussen model en de ruimte rondom het model, tussen binnen en buiten. Ik ben op zoek naar ruimte als de minimale basis van het ervaren, naar een tijdloos eindbeeld.


Jeroen van Bergen

1 “In architectuur gaat het dus niet in de eerste plaats om hetgeen waarvan wij het huis maken of om het huis dat wij maken maar om het maken zelf.” Dom Hans van der Laan